Dane podstawowe:
Tytuł dzieła:
Blaszany lejek do benzyny, Negrenii
Typ obiektu:
Kolekcja:
Opis:
Blaszany lejek skośny, wykonany z trzech kawałków (części) ze stalowej blachy nierdzewnej. Zasadniczą i zarazem oryginalną w swym kształcie częścią jest jego wlew. W odróżnieniu od dostępnych w handlu lejków - wyrobów przemysłowych, nie ma on klasycznej formy okrągłego, odwróconego stożka, Jego górna krawędź nie zatacza pełnego okręgu, ani elipsy. Na odcinku 14 cm całego obwodu, stanowi linię prostą. będącą podstawą odwróconego trójkąta - w formie pionowej ścianki, zamykającej obwód powierzchni bocznej wlewu. Lejek widziany z boku, robi wrażenie jakby z elipsowatego stożka wlewu została pionowo odcięta jego połowa i zamknięta pionową, trójkątną ścianką. W rzeczywistości cały wlew wykonany został z jednego, odpowiednio wyciętego i uformowanego kawałka blachy . Połączenie obu krawędzi tej blachy zostało wykonane metodą na zakładkę, dokładnie sklepane i dodatkowo zlutowane po zewnętrznej stronie, właśnie na tej bocznej pionowej ściance. Górna krawędź wlewu, na całym obwodzie została wzmocniona i usztywniona. Na prostym odcinku, przez wywinięcie pasma blachy szer. 2-3 mm na zewnątrz i zaklepanie, a na dłuższym, boku w formie pół elipsy, przez zawinięcie na zewnątrz na stalowym drucie. Na samym dole, tego odwróconego, niezbyt foremnego stożka wlewu, został pod skosem wycięty otwór na osadzenie tulei odpływowej, a miejsca zagięcia pod kątem prostym fragmentów blachy tworzących pionową, trójkątną ściankę, rozklepane tak, aby wycięty otwór miął możliwie okrągły kształt. Zwężająca się tuleja odpływu została zwinięta z podłużnego, zwężającego się kawałka blachy, dł. ok.23 cm i szer. od 10 - 6,5 cm i zlutowana na całej prawie długości. Tuleja została szerszym końcem osadzona i przylutowana w otworze wlewu pod skosem, ok. 45*, wobec trójkątnej, pionowej ścianki wlewu i niemal identycznym ze skosem najbardziej nachylonego miejsca bocznej powierzchni wlewu. Wewnątrz wlewu, kilka cm nad otworem tulei została przylutowana bardzo drobna i gęsta, odpowiednio przycięte, metalowa siateczka filtracyjna. Po przeciwnej stronie prostego odcinka krawędzi wlewu przylutowany został niewielki, pałąkowaty uchwyt z kawałka blachy dl. ok.10 cm.
Wciąż aktualne w Rumunii : wyrób i sprzedaż tego rzemieślniczego wytworu związane są z jednej strony z rozwojem motoryzacji, a z drugiej, z okresowymi problemami z dostępnością paliw silnikowych. Również w Rumuni bywało że ludzie wykupywali paliwo na zapas, napełniając nim kanistry i inne pojemniki. Tylko, że potem pojawiał się problem z przelaniem paliwa do baku w samochodzie. Nie jest to łatwe bez lejka, niewiele łatwiejsze przez standardowy, tzw. lejek prosty. Istotnymi okazały się : zastąpienie klasycznych, rozszerzających się kielichowato wlewów wlewami prostymi o całkiem pionowych ściankach, a przede wszystkim zastąpienie pionowej tulei odpływowej ukośną . Wygląda jednak na to, że najbardziej optymalne rozwiązanie zastosowali domorośli rzemieślnicy z blacharsko - dekarskiej społeczności Gaborów. Ich lejki zachowały, obszerne, kielichowate wlewy, ale z jednej strony zupełnie spłaszczone, co pozwala utrzymać lejek jeszcze pewniej j stabilniej przy nalewaniu paliwa. W Rumunii spotkać ich można ze swymi wyrobami na wszelkiego rodzaju targowiskach i jarmarkach, a także na stacjach benzynowych i przy większych parkingach. Omawiany tu lejek został nabyty w 2022 r. na dorocznym jarmarku w Negrenii.
Wciąż aktualne w Rumunii : wyrób i sprzedaż tego rzemieślniczego wytworu związane są z jednej strony z rozwojem motoryzacji, a z drugiej, z okresowymi problemami z dostępnością paliw silnikowych. Również w Rumuni bywało że ludzie wykupywali paliwo na zapas, napełniając nim kanistry i inne pojemniki. Tylko, że potem pojawiał się problem z przelaniem paliwa do baku w samochodzie. Nie jest to łatwe bez lejka, niewiele łatwiejsze przez standardowy, tzw. lejek prosty. Istotnymi okazały się : zastąpienie klasycznych, rozszerzających się kielichowato wlewów wlewami prostymi o całkiem pionowych ściankach, a przede wszystkim zastąpienie pionowej tulei odpływowej ukośną . Wygląda jednak na to, że najbardziej optymalne rozwiązanie zastosowali domorośli rzemieślnicy z blacharsko - dekarskiej społeczności Gaborów. Ich lejki zachowały, obszerne, kielichowate wlewy, ale z jednej strony zupełnie spłaszczone, co pozwala utrzymać lejek jeszcze pewniej j stabilniej przy nalewaniu paliwa. W Rumunii spotkać ich można ze swymi wyrobami na wszelkiego rodzaju targowiskach i jarmarkach, a także na stacjach benzynowych i przy większych parkingach. Omawiany tu lejek został nabyty w 2022 r. na dorocznym jarmarku w Negrenii.
Technika i materiał:
Cechy fizyczne główne:
Materiał:
Wymiary:
wys. 15,5 cm, szer. 36 cm
Pochodzenie::
Postaci, obiekty, artefakty:
Atrybuty:
Informacje o autorze:
Data urodzenia:
XX w.
Miejsce urodzenia:
Rumunia
Informacje o autorze:
Nieznany Rom ze społeczności Gaborów, Rumunia
Dane właścicielskie:
Właściciel:
Instytucja przechowywująca:
Data pozyskania zbiorów:
1998 r.
XX w.
Historia pochodzenia:
Omawiany tu lejek został nabyty w 2022 r. na dorocznym jarmarku w Negrenii w Rumunii.
Informacje o rekordzie:
Ostatnia modyfikacja:
12 sierpień
2024 r.
Numer identyfikacyjny:
249